Pinus maximartinezii
 Okaz w ogrodzie botanicznym Uniwersytetu Kalifornijskiego | |
| Systematyka[1][2][3] | |
| Domena | |
|---|---|
| Królestwo | |
| Podkrólestwo | |
| Nadgromada | |
| Gromada | |
| Podgromada | |
| Nadklasa | |
| Klasa | |
| Rząd | |
| Rodzina | |
| Rodzaj | |
| Gatunek |
P. maximartinezii |
| Nazwa systematyczna | |
| Pinus maximartinezii Rzed. Ciencia (Mexico) 23:17, t. 2. 1964 | |
| Kategoria zagrożenia (CKGZ)[4] | |
 | |
Pinus maximartinezii Rzed. – gatunek drzewa iglastego z rodziny sosnowatych (Pinaceae). Występuje w środkowym Meksyku, na południu stanu Zacatecas.
Morfologia[edytuj | edytuj kod]
- Pokrój
- Drzewo o szerokiej koronie, z nieregularnymi gałęziami.
- Pień
- Osiąga 16 m wysokości, 40 cm średnicy. Kora blado brązowa i gładka u młodych drzew, z czasem łuskowata, szarobrązowa.
- Liście
- Igły osadzone po 5 na krótkopędach, niebieskozielone. Osiągają 6–12 cm długości, 0,8–1 mm grubości.
- Szyszki
- Szyszki żeńskie duże, zwisające, jajowato-cylindryczne, o długości 14–23(26) cm, szerokości 10–12 cm, po otwarciu 11–14 cm. Początkowo zielone, dojrzewając brązowieją. Ważą do 2 kg. Nasiona bardzo duże, o długości 22–26 mm, ze skrzydełkiem długości 1–2 mm.
Biologia i ekologia[edytuj | edytuj kod]
Drzewo wiatropylne. Szyszki nasienne dojrzewają w sierpniu, w 27 lub 28 miesięcy od zapylenia. Jedna wiązka przewodząca w liściu. Siewki wykształcają do 24 liścieni.
Jedyna populacja występuje w górskich suchych lasach na wysokości 1900–2200 m n.p.m.[5].
Nasiona rozsiewane są przez ptaki.
Systematyka i zmienność[edytuj | edytuj kod]
Pozycja gatunku w obrębie rodzaju Pinus[6]:
- podrodzaj Strobus
- sekcja Parrya
- podsekcja Cembroides
- gatunek P. maximartinezii
- podsekcja Cembroides
- sekcja Parrya
Pinus maximartinezii jest najbliżej spokrewniona z Pinus pinceana i Pinus rzedowskii[5].
Zagrożenia[edytuj | edytuj kod]
Międzynarodowa organizacja IUCN przyznała temu gatunkowi kategorię zagrożenia EN (endangered), czyli jest gatunkiem zagrożonym, o wysokim ryzyku wymarcia w niedalekiej przyszłości[4].
Zastosowanie[edytuj | edytuj kod]
Jadalne nasiona były zbierane jako pożywienie i sprzedawane w Meksyku na lokalnym rynku. Szyszki są sprzedawane i używane w celach dekoracyjnych.
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2021-03-26] (ang.).
- ↑ Peter F. Stevens, Pinales : Pinaceae, [w:] Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2021-02-28] (ang.).
- ↑ M.J.M. Christenhusz i inni, A new classification and linear sequence of extant gymnosperms, „Phytotaxa”, 19 (1), 2011, s. 55–70, DOI: 10.11646/phytotaxa.19.1.3 (ang.).
- ↑ a b A. Farjon, Pinus maximartinezii, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species [dostęp 2009-09-07] (ang.).
- ↑ a b Christopher J. Earle: Pinus maximartinezii. [w:] Gymnosperm Database [on-line]. [dostęp 2009-09-07]. (ang.).
- ↑ Christopher J. Earle: Pinus. [w:] Gymnosperm Database [on-line]. [dostęp 2009-09-07]. (ang.).